Imbir:  Naturalny sposób na ból i lepsze samopoczucie

Coraz więcej osób sięga po substancje i produkty alternatywne dla leków, które mają przynieść poprawę wyników zdrowotnych, zmniejszenie dolegliwości czy poprawę samopoczucia. Do jednych z elementów takiej terapii można zaliczyć imbir

Imbir – pochodzenie i skład

Imbir (Zingiber officinale Roscoe), znana roślina zielna, od wieków jest szeroko stosowana jako środek aromatyzujący i element ziołolecznictwa. Pochodzi z tropikalnych rejonów południowo-wschodniej Azji, obecnie niespotykaną w stanie dzikim. Od czasów starożytnych uprawiany jest w Indiach i Chinach. Imbir trafił do Europy jako jeden z tzw. korzeni wschodnich i do dziś cieszy się dużą popularnością. Ponadto spożywanie kłącza imbiru jest typowym tradycyjnym środkiem łagodzącym powszechne problemy zdrowotne, w tym bardzo często ból, nudności i wymioty oraz wykazującym działanie wiatropędne czy wykrztuśne. Imbir jest jedną z najczęściej używanych przypraw na świecie, dobrze znaną i powszechnie stosowaną także w Polsce.

Do głównych składników biochemicznych zawartych w imbirze możemy zaliczyć oleożywicę, olejek eteryczny i surowe włókna. Zawartość oleożywicy w imbirze waha się od 3 do 11% w zależności od genotypu, zastosowanych rozpuszczalników do ekstrakcji, stanu kłącza, miejsca pochodzenia oraz okresu sezonowych zbiorów. Surowe włókna suszonego imbiru wahają się w zakresie od 4,8 do 9%, chociaż zawartość olejków w imbirze waha się od 0,2 do 3%, w zależności od pochodzenia i stanu kłącza. Z imbiru wyizolowano ponad 100 różnych związków. W szczególności główne klasy związków imbirowych to gingerol, shogaole, zingiberene i zingeron, a także inne mniej powszechne związki, w tym terpeny, witaminy i składniki mineralne. Jego pikantny aromat wynika głównie z obecności ketonów, zwłaszcza wspomnianych gingeroli, które wydają się być głównym składnikiem imbiru badanym w wielu badaniach naukowych związanych ze zdrowiem. Najpopularniejszym sposobem przyjmowania imbiru jest forma kapsułek zawierających suszone sproszkowane kłącze, jednak w zielarniach i aptekach można spotkać również różne herbaty, standaryzowane ekstrakty suche i płynne oraz tabletki do żucia. Mimo, że imbir uważa się za powszechnie bezpieczny, warto zachować ostrożność i umiar w jego stosowaniu, a najlepiej jego spożycie w formie suplementu skonsultować ze specjalistą.

Imbir – wpływ na zdrowie

Przypuszcza się, że imbir może wykazywać szereg właściwości prozdrowotnych. Jednym z wielu oświadczeń zdrowotnych przypisywanych imbirowi jest jego rzekoma zdolność do zmniejszania stanu zapalnego, obrzęku i bólu. Suszony ekstrakt z imbiru i suszony ekstrakt wzbogacony o gingerol wykazują działanie przeciwbólowe i silne działanie przeciwzapalne. Wydaje się, że może występować dość zauważalne zmniejszenie objawów nudności przy stosowaniu 1-3 g imbiru związane z ciążą i chorobą morską. Wydaje się, że imbir przyspiesza trawienie w żołądku, lecz dowody w tym zakresie są umiarkowane.

W jednej z prac porównywano działanie imbiru, ibuprofenu i kwasu mefenamowego na ból występujący u miesiączkujących kobiet w czasie krwawienia miesiączkowego. Jak się okazało, imbir zadziałał w tej materii równie skuteczne jak pozostałe dwie substancje. W innym badaniu zastosowano ekstrakt z imbiru (500 mg) przez pierwsze 3 dni krwawienia (grupa kontrolna dostała placebo – substancję o obojętnym działaniu). Wykazano, że w grupie badawczej nastąpiła znacząca redukcja bólu miesiączkowego. Taki efekt działania imbiru może następować poprzez hamowanie powstawania prostaglandyn, których wzrost w trakcie menstruacji wiążę się z odczuwaniem bólu.

Imbir był wykorzystywany przez tysiące lat w Ajurwedzie, czyli w tradycyjnej medycynie indyjskiej do leczenia zapalnych chorób reumatycznych. Czy taki efekt może potwierdzić literatura naukowa? W obszernej metaanalizie obejmującej 593 pełnoletnich badanych w wieku 47-66 lat zmagających się ze zwyrodnieniową chorobą stawów włączono doustne preparaty otrzymane z imbiru (w dawce 500-100 mg na dzień przez 3-12 tygodni). Co ciekawe, odnotowano znacząco mniejsze odczuwanie bólu wśród grup badanych w porównaniu do grup przyjmujących placebo.

Imbir może być przydatny w chorobie neurologicznej – migrenie. W jednym z badań porównano działanie imbiru i leku sumatryptan (stosowanego w migrenie) w czasie ataków migrenowych. Zarówno działanie imbiru, jak i leku okazało się porównywalnie skuteczne w obniżaniu występującego bólu. Imbir wykazywał mniej skutków niepożądanych niż lek, co potencjalnie sprawia, że jego użycie może być bardziej praktyczne w obniżaniu bólu migrenowego. Inne prace również wskazują na skuteczność imbiru u osób z migreną, jednak wskazane są dalsze badania.

Imbiru nie można stosować w chorobach układu pokarmowego, np. wrzodach żołądka czy u kobiet karmiących piersią ze względu na jego palący i ostry smak. Przyjmowanie imbiru odradza się także w niektórych innych schorzeniach stąd jego przyjmowanie warto skonsultować z lekarzem.

Podsumowanie:

Imbir to przyprawa o szerokiej możliwości działania i wielu potencjalnych, udowodnionych korzyściach zdrowotnych znana od tysięcy lat i bardzo popularna aż do dziś. Przed użyciem imbiru warto skonsultować się ze specjalistą, ponieważ składniki imbiru mogą wchodzić w interakcje z innymi substancjami roślin bądź leków.

Bibliografia:

_{1) Łażewska D., Miętkiewska K., Studzińska – Sroka E. Imbir lekarski – roślina o właściwościach neuroochronnych. Post. Fitoter. 2019, 20(4): 268 – 276.}       

_{2) P. Glibowski, A. Długołęcka, A. Grdeń, K. Toczek, Właściwości prozdrowotne imbiru, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna”, 2017, nr 2, s. 115–121}

_{3) Anh, N. H., Kim, S. J., Long, N. P., Min, J. E., Yoon, Y. C., Lee, E. G., Kim, M., Kim, T. J., Yang, Y. Y., Son, E. Y., Yoon, S. J., Diem, N. C., Kim, H. M., & Kwon, S. W. (2020). Ginger on Human Health: A Comprehensive Systematic Review of 109 Randomized Controlled Trials. Nutrients, 12(1), 157. https://doi.org/10.3390/nu12010157}

_{4) Modi M, Modi K. Ginger Root. [Updated 2020 Nov 29]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK565886/}

_{5) Mashhadi, N. S., Ghiasvand, R., Askari, G., Hariri, M., Darvishi, L., & Mofid, M. R. (2013). Anti-oxidative and anti-inflammatory effects of ginger in health and physical activity: review of current evidence. International journal of preventive medicine, 4(Suppl 1), S36–S42.}

_{6) Bode AM, Dong Z. The Amazing and Mighty Ginger. In: Benzie IFF, Wachtel-Galor S, editors. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2nd edition. Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis; 2011. Chapter 7. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92775/}

_{7) Jenabi E. The effect of ginger for relieving of primary dysmenorrhoea. J Pak Med Assoc. 2013 Jan;63(1):8-10. PMID: 23865123.}

_{8) Bartels EM, Folmer VN, Bliddal H, Altman RD, Juhl C, Tarp S, Zhang W, Christensen R. Efficacy and safety of ginger in osteoarthritis patients: a meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. Osteoarthritis Cartilage. 2015 Jan;23(1):13-21. doi: 10.1016/j.joca.2014.09.024. Epub 2014 Oct 7. PMID: 25300574.}

_{9) Srivastava KC, Mustafa T. Ginger (Zingiber officinale) in rheumatism and musculoskeletal disorders. Med Hypotheses. 1992 Dec;39(4):342-8. doi: 10.1016/0306-9877(92)90059-l. PMID: 1494322.}